Wydarzenia

Kolejny film z cyklu Krótka Historia Polskiego Kina. Tym razem w będzie to uniwersalna historia o miłości, czyli film ,,Pociąg” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza. Na pokaz zapraszamy w niedzielę 26 marca o godz. 14.00. Bilety: 13 zł.

Kameralne studium psychologiczne, poetycka opowieść o samotności, a jednocześnie zbiorowy portret Polaków końca lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Dwoje przypadkowych podróżnych spotyka się w przedziale sypialnym. Subtelna gra ich emocji – od wzajemnej niechęci do pozbawionej perspektyw bliskości – rozgrywa się na tle stłoczonego w pociągu ludzkiego mikrokosmosu.

Pomysł na film podsunęło życie: Jerzy Kawalerowicz jechał kiedyś nad morze w damskim przedziale sypialnym z przeżywającą kryzys kobietą, która przez noc opowiedziała mu historię swojego życia. Reżyser, szukając najlepszego sposobu na filmową wersję tej opowieści, postanowił umieścić niemal całą akcję w pociągu. Trwa ona tyle, ile kurs nocnego ekspresu na Hel, a bohaterami są stłoczeni w jego ciasnych wnętrzach pasażerowie. Widz wie o nich tylko tyle, ile dowiedzieć się można o przypadkowych towarzyszach podróży – znudzona małżonkiem kokietka uwodzi kogo może, były więzień obozu koncentracyjnego walczy z bezsennością, stare kobiety jadą na pielgrzymkę, wakacyjny podrywacz poluje na zdobycz. Punktem zwrotnym wydaje się moment pojawienia się milicji i informacja, że w pociągu znajduje się morderca…

Film z jednej strony jest grą konwencjami thrillera i melodramatu, z drugiej – rodzajem pełnego niedopowiedzeń, poetyckiego szkicu. Melancholijny nastrój współtworzy muzyka, zwłaszcza balladowa wokaliza Wandy Warskiej stanowiąca motyw przewodni filmu. Ze współczesnej perspektywy nocna podróż to metafora życia, a cały Pociąg to nostalgiczny powrót do najlepszego okresu w historii polskiego kina.

Cykl 10 filmów ze wstępami w formie wykładu wideo prezentuje sylwetkę twórcy/twórczyni, wprowadza w tematykę dzieła, przybliża realia polityczno-społeczne jego powstania. Każdy wstęp zawiera też analizę formalną dzieła z naciskiem na scenariusz, sztukę operatorską, grę aktorską, montaż, scenografię i kostiumy. Wskazuje też aktualny wymiar dzieła i proponuje możliwe tropy interpretacyjne. Prologi zrealizowane są w sposób przystępny, bardziej popularyzatorski niż akademicki, osadzając poszczególne filmy w szerokim, kulturoznawczym kontekście.

Lista tytułów:

1. Popiół i diament – Andrzej Wajda, 1958
2. Pociąg – Jerzy Kawalerowicz, 1959
3. Do widzenia, do jutra – Janusz Morgenstern, 1960
4. Nikt nie woła – Kazimierz Kutz, 1960
5. Zezowate szczęście – Andrzej Munk, 1960
6. Sanatorium pod klepsydrą – Wojciech Jerzy Has, 1973
7. Barwy ochronne – Krzysztof Zanussi, 1976
8. Aria dla atlety – Filip Bajon, 1979
9. Gorączka – Agnieszka Holland, 1981
10. Przypadek – Krzysztof Kieślowski, 1981

Organizator przeglądu: Stowarzyszenie Kin Studyjnych
Kurator przeglądu: Tomasz Kolankiewicz
Partnerzy: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, 35mm.online, DI Factory
Przegląd współfinansowany ze środków Polski Instytut Sztuki Filmowej